Słownik

A

Adiustacja przyrządu pomiarowego – czynność, mająca na celu doprowadzenie przyrządu pomiarowego do stanu działania, odpowiadającego jego przeznaczeniu. Adiustacja może być automatyczna, półautomatyczna lub ręczna.

B

Błąd pomiaru – różnica między wynikiem pomiaru a wartością prawdziwą wielkości mierzonej.

Błąd wskazania przyrządu pomiarowego – wskazanie przyrządu pomiarowego minus wartość prawdziwa odpowiedniej wielkości wejściowej. Pojęcie to stosuje się głównie wtedy, gdy porównuje się przyrząd ze wzorcem odniesienia.

D

Dokładność przyrządu pomiarowego – właściwość przyrządu pomiarowego dawania odpowiedzi bliskich wartości prawdziwej.

E

Klasa dokładności przyrządu – klasa przyrządów pomiarowych, spełniających określone wymagania metrologiczne i których błędy są w wyznaczonych granicach. Klasę dokładności oznacza się na ogół liczbą lub znakiem, przyjętym umownie i nazywanym oznaczeniem klasy.

L

Legalizacja – sprawdzenie, stwierdzenie i poświadczenie dowodem legalizacji, świadczące o tym, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania metrologiczne, określone we właściwych przepisach.

M

Materiał odniesienia – materiał lub substancja, których jedna lub więcej wartości ich właściwości są dostatecznie jednorodne i określone w stopniu umożliwiającym stosowanie do wzorcowania przyrządu pomiarowego, oceny metody pomiarowej lub przypisania wartości właściwościom innych materiałów. Materiał odniesienia może być ciałem czystym lub mieszaniną i występować pod postacią gazu, cieczy lub ciała stałego.

Metrologia – nauka o pomiarach.

Metrologia prawna – dział metrologii, odnoszący się do działań, które wynikają z wymagań ustawowych i dotyczą pomiarów, jednostek miar, przyrządów pomiarowych i metod pomiarowych i które przeprowadzane są przez kompetentne organy.

Międzynarodowy układ jednostek miar SI – spójny układ jednostek miar, przyjęty i zalecany przez generalną konferencję miar.

N

Niepewność pomiaru – parametr, związany z wynikiem pomiaru, charakteryzujący rozrzut wartości, które można w uzasadniony sposób przypisać wielkości mierzonej.

O

Osnowa geodezyjna – usystematyzowany zbiór punktów geodezyjnych, dla których określono matematycznie ich wzajemne położenie i dokładność usytuowania.

P

Pomiar – zbiór operacji, mających na celu wyznaczenie wartości wielkości.

Procedura pomiarowa – zbiór operacji, mających na celu wyznaczenie wartości wielkości.

Przyrząd pomiarowy – urządzenie, układ pomiarowy lub jego elementy, przeznaczone do wykonywania pomiarów, samodzielnie lub w połączeniu z jednym lub z wieloma urządzeniami dodatkowymi. Wzorce, miary i materiały odniesienia są traktowane jako przyrządy pomiarowe.

R

Reper – znak geodezyjny wykonany zazwyczaj z metalu, którym stabilizuje się punkty osnowy wysokościowej.

Rozdzielczość – najmniejsza różnica wskazania urządzenia wskazującego, która może być zauważona w wyraźny sposób. Dla cyfrowego urządzenia wskazującego jest to różnica wskazań odpowiadająca zmianie o jednostkę najmniej znaczącej cyfry.

W

Wynik pomiaru – wartość przypisana wielkości mierzonej, uzyskana drogą pomiaru. Całkowite wyrażenie wyniku pomiaru zawiera dane dotyczące niepewności pomiaru.