2 maja obchodzimy Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. To święto wprowadzone na mocy ustawy z 20 lutego 2004 roku. Ulice w tym będą dniu przystrojone narodowymi barwami. Co one oznaczają? O czym pamiętać wywieszając polską flagę?

Powiewająca biało-czerwona flaga jest jednym z najważniejszych symboli naszego narodu. Od setek lat towarzyszy Polakom podczas doniosłych uroczystości i wydarzeń sportowych. Niegdyś była obecna na polach bitew. Należy otoczyć ją należytym szacunkiem i poznać kilka prostych zasad jej użytkowania.

Jak wieszać flagę?

Większość z nas myśląc o polskiej fladze ma przed oczami biało-czerwony prostokąt. Jest jeszcze jeden rodzaj flagi, z godłem RP na białym pasie.Ten drugi może być wykorzystywany jedynie przez oficjalne przedstawicielstwa kraju za granicą, cywilne lotniska i samoloty, kapitanaty portów oraz polskie statki morskie. Tak stanowi ustawa. Jeżeli czujemy w sobie ducha patrioty i chcemy wywiesić polską flagę – powinniśmy wybrać tę bez godła. Flaga nigdy nie powinna dotykać ziemi, bo takie są zasady tzw. etykiety flagowej. Na stronie NIK-u z 2005 roku są zamieszczone wyniki badań realizacji ustawy o godle oraz przewodnik po posługiwaniu się naszymi znakami. Na przykład, jeśli jest silny wiatr, to powinniśmy zdjąć flagę, żeby flaga nie została zerwana. Jeżeli flaga zawija się na maszcie, powinniśmy ją odwinąć. Przy wciąganiu flagi na maszt, należy to robić powoli oraz dostojnie, powinniśmy również odśpiewać hymn. Należy pamiętać, że wywieszana przez nas flaga powinna być czysta i wyprasowana. Nie może być brudna, podarta, pomazana ani postrzępiona. Jeżeli wywieszamy ją na maszt – musi być na samym szczycie. Nie może być zamoczona w wodzie, ani dotykać podłoża. Nie wolno też pisać po fladze oraz jej ozdabiać.

Dlaczego biało-czerwona?

Flaga narodowa jest ściśle powiązana z godłem, którego barwy właśnie odzwierciedla. Biały pas odnosi się do orła, a obszar czerwony nawiązuje do tarczy herbowej. Narodowa biel i czerwień po raz pierwszy pojawiła się podczas obchodów 1. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja. Wówczas, mężczyźni mieli biało-czerwone szarfy, a kobiety – wstęgi. W tym roku flaga Polski obchodzi swoje 102. urodziny, ponieważ oficjalnie została ustanowiona przez ustawę z 1. sierpnia 1919 roku. W 1980 ostatecznie określono odcienie barw. Biel i czerwień to potoczne określenia. Według dokumentu, czerwień to tak naprawdę karmazyn, a biel – srebrna barwa herbowego ptaka.

Flagi podobne do naszej

Flagę posiada każde państwo, niezależnie czy jest uznane przez ONZ, czy nie. Wśród setek wzorów przeróżnych flag znalazły się i te, które w mniejszym, lub większym stopniu kojarzą nam się z tą polską. Indonezja i Monako to kraje, które mogą się pochwalić czerwono-białymi flagami, a więc odwrotnymi do flagi RP. Rózne są też odcienie barw.

Mimo że wszystkie flagi są w pewnym stopniu podobne, to każda z nich posiada zupełnie inny format:

• flaga Polski – format 5:8
• flaga Monako – format 4:5
• flaga Indonezji – format 2:3

Istnieje specjalna nauka zajmująca się flagami, znakami wojskowymi, terytorialnymi, itp. To weksylologia – od łacińskiego vexillum, czyli sztandar, chorągiew. Uznaje się ją za dyscyplinę pomocniczą historii powiązaną z heraldyką.

Historia polskiej flagi i inne symbole narodowe

Aby poznać historię biało-czerwonej flagi, należy wrócić do 3 maja 1792 roku. Biel i czerwień ustanowiono wówczas narodowymi barwami naszego kraju. Dopiero 7 lutego 1831 roku uregulowano tę kwestię ustawą Sejmu Królestwa Polskiego. Wizerunek polskich barw narodowych oraz wygląd flagi uregulowano ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 roku. Dokument ten zawierał opis polskiej flagi, jako składającej się z dwóch prostokątów w kolorze białym i czerwonym. Dwa lata później sprecyzowano kolor czerwieni jako karmazynowy, a w 1927 roku zmieniono go na cynober. Zgodnie z art. 1 ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych: orzeł biały, biało-czerwone barwy i „Mazurek Dąbrowskiego” są symbolami Rzeczypospolitej Polskiej.  Symbole Rzeczypospolitej Polskiej pozostają pod szczególną ochroną prawa, przewidzianą w odrębnych przepisach, a otaczanie tych symboli czcią i szacunkiem jest prawem i obowiązkiem każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej oraz wszystkich organów państwowych, instytucji i organizacji. – czytamy na stronie gov.pl